Warmondse HyperScout-2 de ruimte in

Warmond Voor het eerst is een satelliet de ruimte in gelanceerd met aan boord kunstmatige intelligentie. Het gaat om een Warmondse vinding: de miniruimtecamera HyperScout-2.

Op donderdag 3 september om 3.51 uur ’s nachts is met succes een Arianespace Vega-raket gelanceerd vanaf het lanceerplatform in Frans-Guyana met aan boord een bijzondere Nederlandse miniruimtecamera: HyperScout-2. Het instrument, dat is ontwikkeld en gebouwd onder leiding van het Warmondse bedrijf cosine, zweeft nu in een baan rond de aarde op een nanosatelliet die FSSCat heet en niet groter is dan een schoenendoos. HyperScout-2 gaat vanuit de ruimte veranderingen in bodemvocht, ijsafzetting en ijsdikte signaleren en smeltvijvers op ijslagen detecteren. Daar komen later toepassingen in de landbouw, landgebruik, water- en luchtkwaliteit bij.

Kunstmatige intelligentie
Heel bijzonder is dat de miniruimtecamera kunstmatige intelligentie aan boord heeft. Dat is niet eerder vertoond op een satelliet. Het geavanceerde instrument kan bovendien niet alleen kleurenfoto’s maken, maar ook warmtebeelden in het infrarood. Ook maakt het foto’s in voor het menselijk oog niet te onderscheiden hyperspectrale banden in het zichtbare licht. Het lukte cosine om de al krachtige processor van HyperScout-2 te versterken met een kunstmatige intelligentiechip van Intel. Deze past heel efficiënt kunstmatige intelligentie toe op de beelden, waardoor analyse in de ruimte mogelijk is. Die analyse wordt normaliter op aarde uitgevoerd. De chip werkt op een ultralaag vermogen zodat dit mogelijk is in de ruimte, waar maar weinig elektrisch vermogen beschikbaar is. Als eerste toepassing van de kunstmatige intelligentie aan boord ontwikkelde en trainde het consortium PhiSat-1 een neuraal netwerk voor HyperScout-2 om wolken te onderscheiden. Daardoor stuurt HyperScout-2 alleen de bruikbare beelden zonder bewolking naar de aarde, wat de hoeveelheid gegevens die naar beneden wordt verzonden aanzienlijk vermindert.

Toepassingen
“De gegevens van HyperScout-2 worden gecombineerd met die van de eerste HyperScout, die in een baan om de aarde cirkelt sinds begin 2018,” vertelt Marco Esposito, manager van cosine remote sensing. “Dit stelt experimentele programma's in staat om het gebruik van kunstmatige intelligentie op beelden te onderzoeken. Dit vergroot het aantal en de verscheidenheid aan wetenschappelijke, operationele en commerciële toepassingen enorm die mogelijk zijn met HyperScout.”

Meer lanceringen
Er zijn al meer lanceringen van HyperScouts gepland voor 2020 en 2021. De HyperScout-instrumenten zijn gebaseerd op twintig jaar ervaring van het Nederlandse bedrijf cosine. Zij ontwikkelen in nauwe samenwerking met hun partners geavanceerde geminiaturiseerde ruimte-instrumenten. cosine maakt deze technologie niet alleen toegankelijk voor ruimtetoepassingen, maar ook voor aardse toepassingen in de lucht, in het veld en de fabriek, zoals voor landbeheer, het meten van lucht- en waterkwaliteit en voor de landbouw.