De barre winter van 2021

Column • En opeens was het winter. Nee, bij lange na niet zo bar als de winter van 1890-1891 waar Herman de Man zijn kleumenswaardige boek over schreef. Maar de prik van Thialf vorige week was scherp genoeg. Niettemin zouden onze overgrootouders er hun neus voor opgehaald hebben. Vrolijk lachend zouden ze naar hun koude schuur zijn gelopen, zonder muts en wanten, om nog wat turfjes te halen voor het enige vuur dat ze hadden. Hoezo centrale verwarming? Hoezo dubbel glas? Muurisolatie? Spouwmuur? Bloemen op de ruiten, rijp op de dekens en sneeuw die doorkruipt tussen de pannen van het zolderkamertje-zonder-beschot. Kom daar nog eens om. Mijn beide opa’s vertelden dat ze na de winter van 1929 tot in juli van dat jaar nog bevroren stukken veen vonden, bij het steken van de turf. Ze brachten die verhalen zo boeiend en beeldend dat wij als kleinkinderen, midden in de zomer, bijna om een deken en een kruik vroegen. Maar in het kader van de globale opwarming was de kou van vorige week memorabel genoeg. Het gaat weer tien jaar duren voor we zoiets opnieuw beleven. ‘Alles is veel voor wie niet veel verwacht’, schreef de dichter Bloem – en dat geldt ook voor winter, sneeuw en ijs. Dus werd er volop genoten van de sneeuw, van het ijs, van de stralende zon op sprookjesachtige winterlandschappen. En er werd, naar oud-vaderlandse gewoonte, ook volop gemopperd: op bevroren wissels en treinen die niet reden, op het al bij voorbaat afgelasten van welke schaatswedstrijd dan ook – ja, zelfs maar het kleinste sprankje hoop op een Elfstedentocht werd onder het mom van corona ons ontnomen. Gelukkig had Koning Winter ook aandacht voor die kant van de zaak. Nog voor het ijs ook maar half dik genoeg was voor zo’n evenement, begon hij zich terug te trekken. Vanavond gaat het regenen, zei de weerman even opgewekt als anders – elke soort weer is meteorologische business, nietwaar? Alle weer is Gods weer, zei mijn oma. Dus geniet ik vandaag nog even van een blauwe lucht boven verblindend witte sneeuw…

egbertvanderweide