Uitgeweid - Vlag

Met ronkend nationalisme heb ik helemaal niets. Het heeft de mensheid weinig goeds gebracht. Integendeel: het trok en trekt nog steeds een spoor van miljoenen doden over deze aarde. De geschiedenisboeken geven mij daarin gelijk. Maar het raakt mij wel wanneer ik in de vroege ochtend van Koningsdag steeds meer rood-wit-blauw met oranje wimpel zie verschijnen. Ook ik steek die dag de vlag uit. Niet uit dierbare Oranjeliefde of fel-monarchistische overtuiging. Maar omdat ik op die dag kan laten zien dat ik mij in dit land thuis voel. Dieper nog raken mij die drie kleuren wanneer ik in de late middag van 4 mei aan steeds meer huizen in mijn dorp de vlag halfstok zie hangen. De eenvoudige herdenkingen her en der, met veteranen en overlevenden en nabestaanden. De ontroerende gedichten die door schoolkinderen worden voorgelezen. De stille tocht van een kerk of een verzamelpunt naar het monument met daarop al die namen. Gedempte stemmen. Verkeer dat stil staat. Het frisse groen dat je naar mijn idee in mei alleen maar in ons land ziet. De vogels die (gelukkig maar) door blijven zingen, in de twee minuten dat wij daar in stilte staan te gedenken. Dan de gedragen melodie van ons oude volkslied met die wonderlijke tekst die toch vooral zo moet blijven. Alleen al omdat dat ooit allemaal niet kon: die vlag niet, dat volkslied niet, die namen niet, en vooral: zoveel mensen die er niet mochten zijn. Omdat ze Joods waren, Roma, homoseksueel, niet raszuiver Arisch, niet gedwee, niet geneigd zich te laten wijsmaken dat welke 'wij' ook maar beter zijn dan iedere 'zij'. Op mijn beurt leg ik bloemen neer en denk aan degenen die de strijd om vrijheid met hun leven moesten bekopen. Thuisgekomen gaat de vlag omhoog – tot ik hem binnenhaal. Morgen gaat hij wéér uit, 5 mei, Bevrijdingsdag. Met ronkend nationalisme heb ik niks, ik ben er niet vatbaar voor. Maar dat dit mijn land is, mijn geschiedenis – daar kom ik rond voor uit. Ik koester de symbolen. Die vlag. Dat lied. Dagen als deze.

egbert van der weide