De Herenstraat met spelende kinderen voor de katholieke jongensschool omstreeks 1929. (Foto: pr.)

Voorhout

Lager onderwijs in Voorhouts verleden in beeld

zo 29 nov 2020, 15:38 Historie

Voorhout • Het onderwijzen van lezen en schrijven is eeuwenlang beschouwd als taak voor de kerkgemeenschappen. Tijdens het vierde Concilie van Lateranen in 1215 wordt bepaald dat bij elke parochiekerk een school moet worden opgericht.

In de dorpsschool van de zeventiende eeuw zaten de leerlingen van alle leeftijden nog door elkaar. Van een echt schoolgebouw was nog geen sprake. Er werd een ruimte beschikbaar gesteld door de ambachtsheer of -vrouw die ook de schoolmeester benoemde welke tegelijk koster en voorzanger van de N.H. kerk was. Immers het protestantisme was staatsgodsdienst en kerk en staat waren onlosmakelijk met elkaar verbonden. Logisch dat op 10 maart 1768 de Staten van Holland het besluit namen op drieduizend gulden ter beschikking te stellen voor de opbouw en reparatie van de kerk en de toren, de pastorij en het schoolhuis te Voorhout. Het verschil met de begrote kosten, vijfduizend driehonderd gulden, werd door de ambachtsvrouwe ter beschikking gesteld. De dorpsschool was toegankelijk voor ieder een die de schoolbijdrage kon betalen. De leerplichtwet dateert in Nederland pas van 1901.

Openbare school

In de negentiende eeuw bestaat er in Voorhout alleen openbaar lager onderwijs, dat dus oorspronkelijk door het ambacht en later door de gemeente georganiseerd en gefinancierd wordt. In 1906 stichtten de zusters een R.K. meisjesschool, gevolgd door een christelijke lagere school in 1922 en de overname van de openbare lagere school door de R.K. parochie in 1923. Daarna wordt er vele jaren geen openbaar lager onderwijs in Voorhout aangeboden. Vanaf de oprichting van De Boekhorstschool in 1974 is dat opnieuw beschikbaar. Met De Avonturier is er in 2020 ook een interconfessionele school beschikbaar, die kinderen opleidt tot wereldwijze, kritisch denkende wereldburgers. Dat de Avonturier in een behoefte voldoet blijkt uit haar snelle groei. Met de overgang naar deze nieuwe schoolvorm is de voormalige Antoniusschool net geen honderd jaar geworden

De Historische Kring Voorhout (HKV) besteedt in haar nieuwe editie van Dwars Op uitgebreid aandacht aan de ontwikkeling van het lokale lager onderwijs tijdens de laatste twee eeuwen. Deze winter-uitgave van Dwars Op zal een dezer dagen bij de leden van HKV bezorgd worden.

reageer als eerste