Gemeenteraad bespreekt Kadernota in crisis

Teylingen • De financiële tijden zijn ongewis. Wat het coronavirus de gemeente brengt, is nog onzeker. Maar niet veel goeds. De Kadernota, de opmaat naar de Begroting in november voor de jaren 2021 tot en met 2024, is dan ook uitgesteld naar het najaar. Wel hielden de fracties alvast een algemene beschouwing. Daar stond een greep in de reserves centraal, een teer heilig huisje.

Door Nico Kuyt

Het financiële meerjarenperspectief voor 2021-2024 ziet er niet gunstig uit. Het laat in 2021 al een tekort zien van 1,9 miljoen euro. En in de jaren erna is het somberheid troef. En dat mag niet, want zo komt de gemeente onder preventief toezicht door de provincie. En dat is een situatie waar de gemeente geen euro meer mag uitgeven zonder toestemming van de hogere overheid. Het is dus een zorgen voor een sluitende begroting. Maar de gevolgen van de coronacrises zijn voor de gemeente nog niet duidelijk. Dat het geld gaat kosten is helder. Toch hield de gemeenteraad een behandeling van de Kadernota. Met een wat algemeen beschouwend karakter. En na de zomer, in september of oktober, volgt dan een verdere bespreken. Een bijzondere situatie, voor ook bijzondere tijden.

Kompas

Gelet op de bijzondere situatie hebben de regerende fracties van VVD, TriLokaal en D66 een kompas samengesteld om daarmee richting te geven aan een duurzaam sluitende begroting 2021-2024. Het pleit voor een in deze moeilijke tijden extra investeren in de voorzieningen. Er komen hogere uitgaven dan de gemeente aan inkomsten ontvangt vanuit het Rijk. De 'heilige huisjes' van de fracties moeten even sneuvelen. Het is tijd voor daadkracht. Maar de lasten voor de inwoners moeten laag blijven. Met name duurzaamheid en sport moet de gemeente volgens deze drie fracties zich blijven inzetten. Het heilige huisje rond de aanwending van middelen uit de algemene reserve van de gemeente, dat moet even in de sloop. Een uitgave in deze moeilijke tijd is in deze uitzonderlijke situatie volgens de drie fracties verantwoord. Een extra investeringen die zich op termijn financieel terugverdient, die maatschappelijk rendement en behoud van het voorzieningenniveau oplevert, dat moet het worden. De fracties stellen voor de tekorten te dekken met minimaal 25 procent ombuigingsvoorstellen, maximaal 25 procent inkomstenverhoging en maximaal 50 procent door een greep in de algemene reserve en de komende jaren die af te bouwen naar 0 procent. Ook een verhoging van de OZB wordt voor mogelijk gehouden. 

Pijn

Een begrotingstekort kan nooit zonder keuzes en dus pijn opgelost worden, geeft de VVD aan. De reserve is volgens de fractie een noodvoorziening voor als het eens echt heel erg tegen zit. Nu, dit is met grote stelligheid te verwachten. Teylingen is lange tijd in de gelukkige omstandigheid geweest de renteopbrengsten te gebruiken om het jaarlijkse huishoudboekje sluitend te krijgen, maar dat gaat niet meer.

Dat de algemene reserve op de bankrekening niet langer rendeert maakt het interessanter om een deel te bestemmen voor impulsen en investeringen die op een andere manier financieel en maatschappelijk renderen.

Investeren

D66 wil een boodschap met perspectief voor de Teylingers bieden, zo gaf de fractie aan. Niet alleen ombuigen of bezuinigen, maar juist ook investeren. Met name in behoud en verdere ontwikkeling van de maatschappelijke en sociale voorzieningen, de openbare ruimte en in duurzaamheid.

Maar ook nog temporiseren, zoals de doorgaande weg in Warmond. Dan kan het gekoppeld worden aan een integrale parkeervisie en de Centrumvisie voor Warmond. Voor Trilokaal is is de hoogbouw een heilig huisje dat bijvoorbeeld kan sneuvelen. Om woningen te scheppen voor de volgende generatie.

Plussen en minnen

Enkele fracties beklemtoonden de pijnlijke beslissingen die moeten worden gemaakt. Het is wel een afwachten waarmee B&W in het najaar komt. Een plussen en minnen. Duidelijk is dat de opgave de komende tijd een moeilijke zal zijn. De kosten moeten verminderd, de ambities verkleind, meer inkomsten gezocht, zoals een toeristenbelasting, het verhogen van OZB-tarief, alles moet even worden heroverwogen in deze uitzonderlijke situatie.

Financieel wethouder Marlies Volten, die even niet te benijden valt, gaf aan binnenkort naar de raad terug te komen met de kosten die corona tot nu voor heeft gezorgd. Een crisis na een crisis is echter te verwachten. Maar voor GroenLinks moet corona niet als poetsdoek gebruikt worden. Gewaakt moet worden dat de gevolgen niet de voor de lagere inkomens te hard aankomt. Het verhogen van de OZB was voor deze partij geen probleem. Maar ja, de ChristenUnie zegt weer van 'we hebben al te maken met een crisis en nu krijgen die woningbezitters dit er ook nog bij…'. In het najaar zal het gaan uitwijzen wat het wordt. Voor de ChristenUnie moet het dekken van het tekort via de reserve écht gaan om ‘onvoorziene’ omstandigheden en niet allerlei ambities. Dat deel van het tekort is veroorzaakt door het coalitieprogramma en daar zullen de drie partijen dan eerst maar even over moeten nadenken, aldus deze fractie.

Kortom, de Kadernota heeft nog veel open einden, zo constateerde het CDA. Over het huidige document werd vorige week niet meer gestemd. Het wacht op de actualisatie in het najaar. Dan moet het beeld duidelijker worden.