De buurmannen uit Eritrea
In de interviewserie 'Nieuwe Gezichten' vertellen statushouders, samen met de vrijwilligers die hen begeleiden, over wonen, werken en leven in Teylingen. Aflevering 4: André Hazes bij de buren uit Eritrea.
"Het was heel gezellig, aan het einde hebben we zelfs nog gedanst. Eerst op muziek uit Eritrea. Daarna hebben we ook nog even André Hazes opgezet. We gingen bijna in de polonaise door de woonkamer." Richard Maat moet bij dat beeld opnieuw lachen. "Ze hadden heel lekker gekookt; een soort tapas uit Eritrea," vertelt Marry Herruer. De buurvrouw van nummer drie neemt een slok van haar water. Het is warm in de achtertuin van haar bijna-buurman Richard van nummer zes. Hij woont op de hoek van het rijtje huizen aan het begin van de Trekschuit in Sassenheim. In januari kregen ze allemaal nieuwe buren: vier mannen uit Eritrea.
Voor Marry en haar man Peter van nummer drie betekende het nieuwe bewoners in het huis naast dat van hen. En daar was Marry in eerste instantie niet blij mee, bekent ze. "Ik wist niet zo goed wat ik er van moest denken. We kregen in oktober al een brief van de gemeente, waarin stond dat er vier mannen kwamen wonen. Maar wie dat waren, waar ze vandaan kwamen, per wanneer en hoe daarna verder, dat werd niet vermeld." Richard: "Het zorgde bij iedereen vooral voor onbegrip. We hebben toen met alle buren een brief naar de gemeente gestuurd. We hadden nog zoveel vragen. Zo vroegen we ons af of ze misschien mannen van verschillende nationaliteiten bij elkaar zouden zetten. Daar hoor je geen positieve verhalen over. Dat bleek niet het geval. Toen ze onze vragen eenmaal hadden beantwoord, werden we er allemaal al een stuk positiever over."
Hoe gaat het met ons?
Shewit (26) en Yonatan (28) zijn inmiddels ook aangeschoven. De bewoners van nummer twee delen het huis met Basilos (23) en Anderson (21). "Hoe gaat het?" vraagt Marry. "Ja, wel goed," antwoordt Shewit. "En hoe gaat het met ons?", zegt hij vragend terwijl hij naar Marry wijst. De mannen volgen twee keer per week Nederlandse lessen. Shewit kan zich redelijk redden in het Nederlands. Yonatan is wat stiller en valt terug op het Engels. "Dat is wel jammer hoor, dat de taal zo moeilijk is," zegt Marry. Af en toe kijkt Yonatan voor de vertaling naar Jelani, een Eritreeër die in Voorhout woont en op uitnodiging ook is aangeschoven. De stroopkoek die Richard ze aanbiedt, slaan ze niet af. "Echt Nederlands," lacht hij. "Een koekje erbij."
'Met onbekende mensen in een huis wonen; ik moet er niet aan denken'
Het huis van de vier mannen is een van de vijf huizen die de gemeente Teylingen aankocht om het tekort aan huisvesting voor statushouders op te vangen. Ze hebben een eigen kamer met een eigen slot. Bij de voordeur hangen vier bellen. Dat ze in een huis met anderen gingen wonen, viel de Eritreeërs in eerste instantie zwaar. Ze kenden elkaar niet. Zo woonde Shewit in een AZC in Emmen en Yonatan in Zaandam. Hun eerste kennismaking was tijdens de bezichtiging van het huis. "Met drie onbekende mensen in een huis leven; ik moet er niet aan denken," zegt Marry. Shewit: "De een wil even rustig lezen, de ander juist muziek luisteren. Het is lastig". De mannen proberen er het beste van te maken. Ze koken en eten soms samen. In de keuken hangt een rooster met schoonmaaktaken.
Gevangenis
Het leven hier is anders dan in hun thuisland, waar de mannen in militaire dienst zaten. Die duurt in Eritrea net zo lang als de machthebbers dat willen. Een einddatum is er niet. Shewit was bouwvakker, Yonathan automonteur. Beiden vluchtten vanwege de dienstplicht. Shewit: "Het is er geen vrij leven. Als je naar een andere provincie wil, moet je schriftelijk toestemming vragen. Soms krijg je die ook niet. Per jaar mag je een week naar huis." Richard: "Het klinkt als een gevangenis". Marry: "We hadden het tijdens het burenetentje over het strand en dat ze daar nu vlakbij wonen. Maar dat was in Eritrea ook al zo, alleen waren ze er nog nooit geweest. Dat mocht niet van de regering!".
De familie van de mannen is nog in Afrika. Ook zij zijn gevlucht uit Eritrea en wonen in Ethiopië en Sudan. Shewit en Yonatan zijn allebei getrouwd. Shewit heeft zijn vrouw al vier jaar niet gezien. "Gezinshereniging is voor Eritreeërs helaas erg lastig. Er zijn weinig officiële documenten," legt Maarten uit. Hij begeleidt de vier mannen namens VluchtelingenWerk. Shewit kijkt naar hem en zegt: "Mijn tweede vader". Maarten moet lachen en zegt dan: "Hebben jullie eigenlijk al verteld over het etentje met de buren?"
Positief
Het burenetentje was overigens niet de eerste kennismaking. In februari was er voor de buurt een bijeenkomst in de Oude Tol. Richard: "Daar hebben we elkaar voor het eerst gezien. Die bijeenkomst verliep prima, ze hebben zich even voorgesteld en er werd verteld wat ze hier gaan doen de komende periode." Overlast veroorzaken de nieuwe buren zeker niet, benadrukken Marry en Richard. Naast de taallessen, zijn Shewit en Yonatan ook vrijwilliger in de JoJo aan het Hortusplein. In het weekend fietsen ze naar Leiden om naar de Eritrese kerk te gaan. Richard: 'Hoeveel mensen zijn daar dan?' Shewit: "Tweehonderd ongeveer. Op een feestdag komen er Eritreeërs uit het hele land, dan zijn er zeshonderd mensen."
De buren van de Trekschuit leren hun nieuwe buren nog steeds beter kennen. En elkaar trouwens ook, zegt Richard "Dat is een ander positief aspect; voorheen hadden we af en toe eens contact; nu hebben we een app-groep. De komst van de jongens heeft ons als buren ook dichter bij elkaar heeft gebracht. "
Ineke van Winden, coördinator integratie statushouders bij Welzijn Teylingen:
"Ik ben aangesteld door de gemeente Teylingen en ingekwartierd bij Welzijn Teylingen. Ik initieer, coördineer en zorg voor verbinding tussen instanties en individuen die zich bezighouden met statushouders. Zowel professionals als vrijwilligers. Zo nodig zet ik nieuwe projecten op. Statushouders zijn vluchtelingen met een verblijfsstatus. De diversiteit in deze groep is enorm en varieert van hoog- tot laagopgeleid, jong en oud, Aziatisch en Afrikaans, gelovig of niet-gelovig. Vanwege de verscheidenheid verloopt het integratieproces bij iedereen anders. Het leren van de Nederlandse taal, veelvuldige omgang met Nederlanders, het doen van (vrijwilligers)werk of zodra het kan betaald werk, of een studie zijn manieren om integratie te bevorderen. Maar tegelijkertijd blijft integratie ook maatwerk. Iedereen heeft zijn eigen verhaal over hoe het is om hier in de gemeente een nieuw leven op te bouwen. De bedoeling van deze rubriek is om de nieuwkomers in Teylingen een gezicht te geven. Daarnaast brengen wij een Nederlander uit Teylingen in beeld die als professional of als vrijwilliger betrokken is bij de statushouder."
