Klasgenoten Yousef en Vanna vieren vakantie
In de interviewserie 'Nieuwe Gezichten' vertellen statushouders, samen met de vrijwilligers die hen begeleiden, over wonen, werken en leven in Teylingen. Aflevering 4: Klasgenoten en vrienden Yousef en Vanna.
"Ik ben nog nooit bij hem thuis geweest, maar dat komt vrijdag. Dan is hij jarig." Vanna kijkt naar haar klasgenoot Yousef, die enthousiast begint te vertellen. "Ik word negentien. Er komen vrienden langs. Ik denk dat we gaan barbecueën."
Stateloos
Yousef woont sinds twee jaar samen met zijn ouders, twee broers en zusje aan de Kwekersweg in Sassenheim. Tot 2013 was Libië zijn thuisland, nadat hij daar op eenjarige leeftijd vanuit zijn geboorteland Egypte kwam wonen. Toen het in de Libische hoofdstad Tripoli te gevaarlijk werd, is het gezin per boot naar Nederland gevlucht. Zijn ouders komen oorspronkelijk uit Palestina, maar omdat dat land niet erkend wordt, is Yousef stateloos. "Mensen vragen vaak welke nationaliteit ik heb, maar voor mij maakt het niet uit. Overal waar ik woon, leer ik weer nieuwe dingen. Dat vormt me." Vanna knikt en vult aan: "Het is ook gek om op die manier te kijken naar waar iemand vandaan komt. Het zegt eigenlijk heel weinig. Je kan je toch op meerdere plekken thuis voelen?"
De klasgenoten kennen elkaar sinds begin september, vanaf de start het nieuwe schooljaar op het ROC Leiden. Ze volgen allebei Voortgezet Algemeen Volwassenen Onderwijs (VAVO) en hebben met succes het vierde jaar van de havo afgerond. De Nederlandse Vanna komt uit Voorburg en gaat na het behalen van haar mavodiploma, nu ook voor een diploma van de havo. "We zaten bij Duits wel bij elkaar in de klas, maar hadden toen nog weinig contact. Via gemeenschappelijke vrienden hebben we nu in dezelfde vriendengroep. Tijdens het vak Nederlands zitten we ook naast elkaar." Yousef vindt het een makkelijk vak: "Makkelijker dan Geschiedenis, dat vindt de hele klas moeilijk." Vanna: "Het is niet zo dat Yousef mijn hulp extra hard nodig heeft tijdens Nederlands. Ik vraag net zo goed wat aan hem".
'Je kan je toch op meerdere plekken thuis voelen?'
Sowieso
Voor veel vluchtelingen vormt de Nederlandse taal een obstakel, maar niet voor Yousef. Hij formuleert zijn antwoorden makkelijk en snel. Dankbaar neemt hij het compliment over zijn goede taalvaardigheid in ontvangst. "Veel mensen zeggen dat Nederlands een moeilijke taal is, maar daar ben ik het eigenlijk niet mee eens," lacht hij. Het heeft misschien te maken met zijn schoolcarrière in Libië. "Alle lessen op die school waren in het Engels. Dat maakt wel een verschil." Ook is Yousef na aankomst in Nederland meteen begonnen met cursussen. Al in het asielzoekerscentrum volgde hij taalles, om zo de benodigde papieren te bemachtigen. Daarmee kon hij snel in het reguliere onderwijs instromen.
Thuis spreekt het gezin Arabisch met hun ouders, maar onderling gaan de kinderen vaak over in het Engels. "Het is eigenlijk een mengelmoes; we spreken alles door elkaar. Soms wisselen we wel eens midden in een zin van taal." Yousef grinnikt: "We gebruiken heel vaak het woord 'sowieso'!"
Yousef heeft het bij zijn ouders nog erg naar zijn zin. Zijn moeder kan heerlijk koken. Vooral van de Arabische keuken smult hij. "Mijn moeder wil ook wel eens een Nederlands gerecht maken, maar dat praten wij altijd uit haar hoofd," lacht hij.
Voetbal en Action
Met de vriendengroep gaan Vanna en Yousef regelmatig op stap. Ze gaan uit in Leiden of Den Haag en met z'n allen is het erg gezellig. Laatst is Vanna met de groep nog naar de Keukenhof geweest. "We wilden dat graag een keer zien en zijn toen op een middag spontaan in de trein gestapt. Ik vond het heel erg mooi! Maar jij was daar niet bij toch Yousef?" Die denkt op zijn beurt even na. "Nee, volgens mij kon ik toen niet. Maar ik wil het graag een keer zien!"
Daarnaast heeft Yousef ook nog tijd voor sport. Hij voetbalde afgelopen seizoen bij ASC in Oegstgeest. In Libië voetbalde hij ook graag, maar dan op straat. In Nederland is dat anders georganiseerd. Hij zocht op internet en stuurde een e-mail naar de voetbalvereniging die hem aansprak. Voor hij het wist, stond hij in de A2. "Afgelopen seizoen ging erg goed, we zijn tweede geworden." Hij denkt nog na over volgend seizoen. "Dan ga ik over naar de senioren, dat is toch anders."
Rijbewijs
Sinds kort heeft Yousef ook weer een bijbaan. Eerder werkte hij bij de Action in Noordwijkerhout, maar dit keer solliciteerde hij wat dichterbij. Hij werkt zo'n tot twee tot vier dagen in de vestiging in Sassenheim. "Ik wil graag mijn rijbewijs halen en heb nu ook autorijles. Dat is wel behoorlijk duur, dus moet ik sparen." Vanna is van plan om in de vakantie met vrienden naar Londen te gaan. "Misschien kan je mee," zegt ze tegen Yousef.
Rechten en farmacie
Allebei hebben ze een duidelijk beeld van hun toekomst. Uit haar zorgvuldig geformuleerde antwoorden blijkt al een beetje waar Vanna aan denkt: ze wil rechten studeren. Welke richting ze daarin gaat volgen, weet ze nog niet, maar ambities heeft ze overduidelijk. Aan doorzettingsvermogen in ieder geval geen gebrek. Ook Yousef stopt niet bij zijn havodiploma. "Ik heb altijd al interesse in medicijnen gehad en wil farmacie gaan studeren."
Maar de komende weken hebben ze vakantie. Even geen treinreizen, huiswerk en toetsen, maar veel werken en leuke dingen doen. Het belooft een mooie tijd te worden, met sowieso een goed begin: Yousefs negentiende verjaardag.
Ineke van Winden, coördinator integratie statushouders bij Welzijn Teylingen:
"Ik ben aangesteld door de gemeente Teylingen en ingekwartierd bij Welzijn Teylingen. Ik initieer, coördineer en zorg voor verbinding tussen instanties en individuen die zich bezighouden met statushouders. Zowel professionals als vrijwilligers. Zo nodig zet ik nieuwe projecten op.
Statushouders zijn vluchtelingen met een verblijfsstatus. De diversiteit in deze groep is enorm en varieert van hoog- tot laagopgeleid, jong en oud, Aziatisch en Afrikaans, gelovig of niet-gelovig. Vanwege de verscheidenheid verloopt het integratieproces bij iedereen anders. Het leren van de Nederlandse taal, veelvuldige omgang met Nederlanders, het doen van (vrijwilligers)werk of zodra het kan betaald werk, of een studie zijn manieren om integratie te bevorderen. Maar tegelijkertijd blijft integratie ook maatwerk. Iedereen heeft zijn eigen verhaal over hoe het is om hier in de gemeente een nieuw leven op te bouwen.
De bedoeling van deze rubriek is om de nieuwkomers in Teylingen een gezicht te geven. Daarnaast brengen wij een Nederlander uit Teylingen in beeld die als professional of als vrijwilliger betrokken is bij de statushouder."
