'Zwemmen kan een heel leven lang'
n Van buitenbad naar kampioenschappen: De Columbiaan bestaat vijftig jaar
Voorhout n Het begon vijftig jaar geleden in het Columbia-bad. Het buitenzwembad bij de BNS is allang verdwenen, maar De Columbiaan zeker niet. De Voorhoutse zwemvereniging is nog zeven dagen in de week actief. Van zwemles tot wedstrijdzwemmen, voor dag en dauw liggen de eerste zwemmers al in het water.
Zwemmen is geen sport voor uitslapers, dat blijkt maar weer op zaterdagochtend in de Wasbeek. Om kwart over zeven springen de wedstrijdzwemmers van de Columbiaan het water in voor hun training. Doordeweeks is na zevenen starten nog uitslapen, want op donderdag begint de training om half zes in het zwembad van de KTS en op vrijdag om kwart voor zes in BinnenZee in Noordwijk.
Het is wellicht waarom niet iedereen de Columbiaan kent, ondanks dat op 1 maart precies de vijftigste verjaardag is. De club heeft geen eigen zwembad en maakt gebruik van de verschillende baden in de regio. Die verspreiding is weleens lastig, vertelt Ben Kersten, technisch coördinator zwemmen. "We hebben wel een eigen clubhuis bij de KTS, de Drijff Inn, maar dat is ook voor ouders die wachten tijdens de zwemles van hun kind. We merken vooral dat de groepen onderling sociaal sterk zijn. Dat is een stabiele basis."
Anders dan voetbal
Ton Suykerland kan dat beamen. Hij maakte het eenjarig jubileum van de vereniging al mee en traint tegenwoordig met de, in zijn woorden, 'waterplaatsers', een groep voormalig wedstrijdzwemmers, nog steeds twee keer in de week. "Ik begon met zwemmen, omdat ik iets anders wilde dan voetballen. Mijn broer Paul deed dat en na een aantal wedstrijden gezien te hebben, dacht ik: dit is niet voor mij. Op tienjarige leeftijd werd ik lid bij de Columbiaan. En 49 jaar later ben ik dat nog steeds." Ton was de eerste die de 100 meter vrije slag onder de tien seconde zwom. "Dat was in Oegstgeest," mijmert hij. Met een lach: "Ik weet het nog goed!".
Voor Kersten begon de betrokkenheid bij de Columbiaan na een verhuizing vanuit het oosten van het land naar Voorhout. "Daar gaf ik al veel zwemtraining, maar nadat mijn vrouw Maria en ik in Voorhout kwamen wonen, had ik mij voorgenomen even rustig aan te doen. Het liep anders toen bleek dat we naast de penningmeester van de Columbiaan woonden. Tijdens een kennismaking werd naar mijn hobby's gevraagd. Ik vertelde over het zwemmen. 'Dat komt goed uit', werd meteen gezegd. En zo rolde ik er toch weer in."
Columbiabos
De Columbiaan werd op 1 maart 1969 opgericht en dankt de naam aan de locatie van het eerste zwembad, het buitenbad bij de BNS. Het bad lag in het Columbiabos, en dus bedacht Bep van Geldermalsen – de Jongh de naam 'Columbiaan'. "Waar de naam Columbiabos vandaan komt, weet ik niet," schrijft ze in 2004 in het laatste papieren clubblad, het Columbiaantje. "Misschien dat enkele paters in Colombia waren geweest?!".
Het buitenbad ging in de winter dicht en dus werd uitgeweken naar Lisse en het Kokkebad in Noordwijkerhout. Op woensdagmiddag en zaterdag ging een bus een aantal keer heen en weer. "Dat was altijd feest," lacht Ton. De bus vervoerden diplomazwemmers en wedstrijdzwemmers, alles zat door elkaar. Omdat er niet genoeg plek was voor alle ouders, werden 'aankleedmoeders' aangewezen. Ook Ben moet lachen als hij een anekdote vertelt. "De buschauffeur was niet gewend om groepen kinderen te vervoeren. Hij zette dan ook met enige regelmaat een bus kwaad aan de kant als iemand op een stopknopje had gedrukt. Na de waarschuwing startte hij weer en reed door. Ik weet nog goed dat ik al snel daarna weer een handje naar die knop zag gaan. Oh oh, wat hebben we gelachen."
Buitenbad
Ton heeft ook mooie herinneringen aan het buitenbad. "Dat was behoorlijk koud, al had ik daar niet zoveel last van. Het waren leuke tijden, bijvoorbeeld omdat je 's avonds nog recreatief kon komen zwemmen. Ik herinner het mij als een ongeorganiseerd zootje, maar op een goede manier. Een fantastische sfeer!" Helemaal ongeregeld was het niet, want de broeders hadden bij de openstelling wel wat spelregels opgesteld. Zo werden geen losse toegangsbewijzen verkocht, alleen abonnementen. Ze wilden 'geen kinderen die een kaartje kochten en de sfeer verziekten', zo tekent Bep van Geldermalsen op in het laatste clubblad.
Met de sluiting en de sloop van de BNS in de jaren '70 verdween ook het Columbia-bad. Toen op het terrein de nieuwe scholengemeenschap KTS werd gebouwd, vond de vereniging daar haar huidige thuisbad. Ben: "We wilden toen als bestuur zelf het nieuwe binnenbad openen. Dat kon, maar op zo'n korte termijn kon er alleen kraanwater in. Dat was met 11 graden wel erg koud!".
Zwemlessen
De Columbiaan kent veel betrokken vrijwilligers. Ouders, die soms zelf als kind al lid waren en nu hun eigen kroost laten diploma zwemmen bij de vereniging, helpen regelmatig mee. Bij het diploma zwemmen is dat geen overbodige luxe, vertelt Maria Kersten, vrouw van Ben en zweminstructeur. "We staan met zijn tweeën op een groepje. Zo willen we iedereen de aandacht geven. Zwemmen leren draait om kwaliteit, niet om snelheid." Haar man knikt: "En plezier, dat is misschien nog wel het allerbelangrijkste!".
Bij de Columbiaan verzorgen de gediplomeerde vrijwilligers de lessen. Maria: "Zo houden we het ook betaalbaar voor iedereen. Het is niet voor niets wat wij belangrijk vinden: iedereen moet kunnen zwemmen". Sinds vorig jaar heeft de vereniging ook een actief lijntje met de verwijzers van Vluchtelingenwerk. Ouders en kinderen worden daar gewezen op het volgen van zwemlessen. "Inderdaad, ook ouders," vertelt Maria. "Zij zitten aan de kant en zien hun kinderen een zwemdiploma halen, maar kunnen zelf het water niet in. Het volwassenen zwemmen bestaat al langer hoor, en nog steeds hebben we ouders die opgaan voor zwemdiploma A."
Talenten
Het diplomazwemmen levert ook weer doorstroom op naar andere groepen, zoals zwemvaardigheid. De kinderen die fanatieker zijn, stromen door naar de wedstrijdgroep. Die bestaat uit 150 leden, en zij trainen dus vaak op vroege of late tijden. Met succes, want sinds de oprichting 2001 draait de groep bovenin mee in de top van Nederland. De minioren, de jongste groep wedstrijdzwemmers, werd een aantal keer Nederlands Kampioen. De Columbiaan is ook een talentcentrum van de zwembond KNZB, waarbij talenten door kunnen stromen naar landelijke programma's. "Het zorgt voor aantrekkingskracht op zwemmers uit de hele regio. Ze weten dat ze hier goed zitten." Trots noemen Ben en Ton enkele namen van zwemmers die door weten te stoten naar de top. "Nick Driebergen heeft bij ons getraind. Tamara van Vliet en Arno Kamminga zijn actief op WK's, maar zaten ook ooit in onze wedstrijdgroep." Veel zwemmers doen ook wat terug voor de vereniging. Miranda Nijenhuis zwom ook in de top, en geeft nu training aan de wedstrijdzwemmers tussen de 11 en 14 jaar.
Waterpolo
Met in totaal 450 leden is de jubilaris een stabiele club, met naast diploma- en wedstrijdzwemmers, ook nog andere groepen. Er zijn 70 volwassenen die wekelijks zwemmen, zoals Suykerland en zijn 'waterverplaatsers'. Ook houdt nog één zwemster de eer hoog in het open water, Karin Vrijburg. De waterpoloërs hebben dat niet gered. Van 1988 tot 1997 was ook dat een onderdeel, maar de drie teams redden het niet. "Dat ging goed, totdat we promoveerden en verder moesten reizen voor uitwedstrijden," vertelt Ton. "In combinatie met werk en een jong gezin was dat niet meer te doen."
Jubileumactiviteiten
Het heeft zijn enthousiasme voor het zwemmen niet veranderd, net zoals bij veel mensen binnen de club. De Columbiaan viert niet voor niets feest. De eerste jubileumactiviteiten zijn inmiddels al achter de rug. In januari heeft de zwemjeugd voor zichzelf een feest in de Binnenzee Noordwijk georganiseerd met een wateractiviteiten zoals zeemeerminzwemmen, onderwaterscooters en duiken met perslucht. Vorige week was de wedstrijd pannenkoeken eten, met de eerste prijs voor Lucas, die vijftien pannenkoeken wist op te smikkelen.
Op 12 juli is het zomerfeest voor zwemmers, vrijwilligers en oud-leden. Het is de afsluiting van het zwemjaar en tegelijkertijd het moment om stil te staan bij 50 jaar zwemmen bij de Columbiaan.
Op 15 september start het nieuwe zwemjaar met de clubkampioenschappen. Er zijn onderlinge wedstrijden, estafettes en natuurlijk de jaarlijkse uitreiking van de Opa Koos bokaal en de Inge Belfor bokaal. Ook zijn er bekers voor respectievelijk de vrijwilliger van het jaar en zwemmer van het jaar.
In oktober organiseert de Colubiaan een jubileumkamp in Londen met als een van de hoogtepunten zwemmen in het olympisch bad. In december wordt het jubileumjaar afgesloten met een groot feest voor de hele verenigingen.
Bloeiende vereniging
Het is overduidelijk: de Columbiaan is een bloeiende vereniging. Ook over de komende vijftig jaar zijn geen zorgen bij de vrijwilligers. Ton: "Er komen ook nog steeds nieuwe leden bij. Mensen die een keer met de buren meegaan en ook lid worden." Ben: "Het is een sport die je lang kunt blijven doen." Ton en Maria knikken. Maria slaat vervolgens de spijker op zijn kop: "Andere sporten zijn soms op latere leeftijd te zwaar. Van zwemmen is het mooie: dat kan een heel leven lang!".
