Peter van der Horst schrijft over boek over leestekens
Teylingen n Tekstadviseur Peter van der Horst, die tot voor kort in Teylingen woonde, houdt van taal, en dan vooral van leestekens. Het is niet alleen zijn vak, maar ook zijn hobby. Hij heeft er een dik boek over geschreven (zijn negende taalboek).
Van der Horst: "Leestekens is niet echt een onderwerp waar veel mensen warm voor zullen lopen. En toch zijn ze heel belangrijk: ze helpen een tekst beter leesbaar en begrijpelijker te maken. Punt, komma, puntkomma, dubbele punt, vraagteken, uitroepteken en aanhalingstekens zijn leestekens, maar in ruimere zin vallen ook allerlei streepjes, accenttekens en trema's onder dat begrip. Om welke tekens het ook gaat, het is niet altijd makkelijk om ze op de juiste manier te gebruiken. Dat blijkt wel uit allerlei teksten die op dat gebied nogal eens onbeholpen aandoen. Leestekens staan soms op de verkeerde plaats of ontbreken zelfs. Herman Finkers gaf daar eens een leuk voorbeeld van: Hans zei Grietje zal ik met dit mooie weer mijn korte rokje aantrekken? Er zijn twee mogelijkheden: Hans zei: 'Grietje, zal ik …' en 'Hans,' zei Grietje, 'zal ik …' Als de leestekens goed worden gebruikt, is er geen misverstand mogelijk."
In het voorbeeld ging het vooral om de aanhalingstekens, maar ook met komma's kan veel misgaan. "Een eenvoudig voorbeeld: Alle bomen(,) die ziek zijn, moeten geveld worden. De betekenis van deze zin hangt af van de eerste komma. Alle bomen die ziek zijn betekent dat er ook gezonde bomen zijn. En bij Alle bomen, die ziek zijn gaat het om alle bomen. Nog een voorbeeld: Ik verwacht nog andere(,) vervelende bezoekers. Ook hier is de komma echt nodig voor de betekenis! Vindt u dat allemaal nogal vergezocht? Dat lijkt misschien wel zo, maar de komma heeft in dit soort gevallen meermalen tot narigheid, zelfs rechtszaken, geleid."
Lastige komma
"Nog een voorbeeld van problemen met die lastige komma? Ik ga niet vissen, omdat het regent. Met komma wil deze zin zeggen dat ik thuis bleef, maar zonder komma betekent de zin dat ik wel ging.
Een komma kan niet alleen voor misverstanden zorgen, maar is soms aan te bevelen voor de duidelijkheid, bijvoorbeeld in Ik hou van koffie, en van mijn vrouw kan hetzelfde gezegd worden. Meteen ook maar een groot misverstand uit de weg ruimen: het is heel goed mogelijk om voor en een komma te plaatsen!".
"Bij leestekens gaat het niet alleen om zinnen, want ze komen ook in woorden voor. Het gaat dan bijvoorbeeld om het streepje in netto-opbrengst en dames- en herenfietsen en het trema in reële. Ze zijn noodzakelijk voor de uitspraak of de betekenis. En dat geldt ook voor Jans boek of Jans' boek. Eerst gaat het om Jan en dan over Jans. En wat dacht u van kas-salade/kassa-lade, dij-kramp/dijk-ramp en val-kuil/valk-uil. Het streepje geeft de betekenis aan."
Natuurlijk valt er nog veel meer over leestekens te zeggen. Vandaar dat de Nieuwe Leestekenwijzer bijna 400 bladzijden heeft. Het boek gaat niet alleen over de bekende leestekens, en hoe die op de computer te maken zijn, maar ook allerlei bijzondere tekens krijgen aandacht, zoals rekenkundige en wetenschappelijke tekens en emoticons.
Vriendschap of nieuwe liefde door speeddaten
Teylingen n Door scheiding of door het overlijden van de partner zijn er in de Bollenstreek veel senioren alleen. Een groot deel van deze senioren wil graag de rest van hun leven nog met iemand anders delen en heeft behoefte aan georganiseerde ontmoetingsmomenten. Dat blijkt onder andere uit het grote aantal aanmeldingen en reacties bij de eerder door Welzijn Teylingen georganiseerde speeddatebijeenkomsten. Om weer aan deze behoefte tegemoet te komen organiseert Welzijn Teylingen met Welzijn Noordwijk op 24 mei de vijfde speeddatebijeenkomst voor 60-plussers in de Bollenstreek.
Tijdens het speeddaten kunnen inwoners van de Bollenstreek, die op zoek zijn naar een nieuwe liefde of een goede vriendschap, elkaar ontmoeten onder het genot van een hapje en een drankje. Het ontmoeten gebeurt aan de hand van korte gesprekken die één op één plaatsvinden. Na circa 7 minuten wordt er gerouleerd zodat men de kans krijgt om iedereen te spreken.
Aanmelden
De bijeenkomst op vrijdag 24 mei is verdeeld in twee groepen: een groep die date van 13.30 tot 15.30 uur en een groep die date van 19.00 tot 21.00 uur. Er is gekozen voor twee kleine groepen zodat alle deelnemers de tijd hebben om iedereen te kunnen spreken. De locatie bevindt zich dit maal in Sassenheim. Om de locatie discreet te houden ontvangen deelnemers pas na aanmelding de definitieve locatiegegevens. Er kunnen maximaal 40 personen deelnemen. Deelname bedraagt 12,50 euro per persoon. De betaling wordt voldaan door middel van een automatische incasso.
Aanmelden kan tot vrijdag 10 mei via de website (onder 'agenda') van Welzijn Teylingen: www.welzijnteylingen.nl. Telefonisch kan ook via Welzijn Teylingen: 0252-231805.