Ingrid Verdegaal begon vorig jaar de Elsgeesterhof. | Foto: pr.
Ingrid Verdegaal begon vorig jaar de Elsgeesterhof. | Foto: pr. Foto: pr.

Straatklinkers blazen voor bewoners Bernardus

Sassenheim n Bewoners en het personeel van woonzorgcentrum Bernardus in Sassenheim werden zondag 5 juli getrakteerd op een optreden van evenementenorkest De Straatklinkers.

Het was het eerste optreden voor De Straatklinkers sinds het carnaval. De corona-periode maakte het ook voor de bandleden onmogelijk om optredens te verzorgen. Maar door de versoepeling van een aantal regels konden de instrumenten weer uit de kast gehaald worden. De bewoners genoten van het optreden op het grasveld aan de voorkant van de Bernardus en later volgde nog een optreden aan de achterkant. Bewoners van het woonzorgcentrum kwamen naar buiten of keken vanaf hun balkon of raam naar het optreden. Het optreden werd georganiseerd op initiatief van een familielid van een voor de Straatklinkers zeer bekende bewoonster.


Zelfpluk groentetuin Elsgeesterhof zoekt nieuwe locatie

Voorhout n Ingrid Verdegaal begon in 2019 op het complex van Volkstuinvereniging Elsgeest een gemeenschapstuin waar ze biodynamisch tuiniert. Meer dan dertig huishoudens in Teylingen eten sla, peultjes, sperziebonen, broccoli, tomaten en andere onbespoten groenten van deze tuin. Elke week een afwisselend pakket. Milieuvriendelijk en lokaal geteeld. Op zaterdag 18 juli kan iedereen zelf een kijkje komen nemen tijdens de open tuindag van Elsgeesterhof.

Een warme zomerdag in juni. Er is een hittegolf op komst. Volkstuinencomplex ligt er prachtig bij mede dankzij de regen van de afgelopen week. Vogels fluiten het hoogste lied, op een van de tuintjes harkt een pleziertuinder onkruid bij elkaar. Een ander is nog niet zover; hij schoffelt tussen de peulen. Hier heerst rust.


Achterin op het complex laat een zwoel windje een witte vlag wapperen met het logo van Elsgeesterhof. Deze tuin en enkele omliggende tuinen zijn het domein van Ingrid Verdegaal. In 2019 begon zij hier biodynamisch te tuinieren. Ze voorziet ongeveer dertig huishoudens in Voorhout en omgeving van onbespoten, verse groenten. Maar het voortbestaan van de gemeenschapstuin wordt bedreigd.


Veel oud-leerlingen van de KTS kennen Ingrid als lerares Engels. Tot ze ernstig ziek werd. “We hadden hier toen al een volkstuintje”, kijkt ze terug. “Daar vond ik veel troost en kracht. Het werkt helend om met je handen in de grond te werken. Ik genoot van de stilte en de rust en het gezang van de vogels. Het is een idyllische plek. Ik bedacht hoe mooi het zou zijn als je daar je brood mee kunt vernieuwen.”


Biodynamisch

Een boterham van de tuin, dat werd haar doel. Hoe ze daarin zou slagen wist ze nog niet, maar ze begon met een opleiding biodynamische landbouw aan de Warmonderhof in Dronten. Deze opleiding voor de land- en tuinbouw is kort na de Tweede Wereldoorlog ontstaan in Warmond en later verhuisd naar de Noordoostpolder, waar meer ruimte was. Ingrid volgde een deeltijdopleiding van twee jaar.


“Biodynamisch is biologisch en dynamisch”, legt ze uit. “Biologisch wil zeggen: zonder kunstmest en landbouwgif. Alleen natuurlijk meststoffen, en veel schoffelen tegen het onkruid. En zoveel mogelijk gebruik maken van natuurlijke vijanden van plaagdieren. Ik mag mijn tuin nog niet biologisch noemen, omdat er een overgangsperiode is. Maar ik tuinier volgens biologische principes. Ze komt er meer biodiversiteit en een betere balans in het bodemleven. Dynamisch betekent dat ik je bij het zaaien rekening houdt met de stand van de maan en de planeten. Waar mogelijk maken we gebruik van de zaaikalender.”


In het tweede jaar van haar opleiding kwam Ingrid in contact met gemeenschapslandbouw. En opeens zag ze een kans om haar droom waar te maken. Hierbij nemen deelnemer een aandeel in het project. Ze betalen een bedrag voor zaden, mest en een vergoeding voor de tuinder en krijgen daarvoor in ruil wekelijks een groentepakket. Bij een slechte oogst is dat pakket klein, bij een goede oogst uitgebreid. Zo delen ze lusten en lasten. Daarnaast kunnen deelnemers meehelpen op de tuin.


Tuintjes opgeknapt

“Ik ging in gesprek met de gemeente en met het bestuur van de volkstuinvereniging, en zij zagen het wel zitten”, vertelt Ingrid, terwijl ze even pauze neemt in de schaduw van de pergola tussen het schuurtje en de kas. “Er lagen wat tuintjes braak en er waren op dat moment geen liefhebbers voor, dus het kwam ook wel goed uit. Eind 2018 hebben we met vrienden en vrijwilligers de verwaarloosde tuintjes opgeknapt. Daarnaast hebben we een voorlichtingsavond georganiseerd. We hadden al snel bijna dertig huishoudens die mee wilden doen.”


Elsgeesterhof heeft een gevarieerd deelnemersveld. Jonge gezinnen, pensionado’s, alleenstaanden. Wat het bindt is dat ze eerlijk voedsel willen eten, als het even kan dicht bijhuis geteeld. Ouders met jonge kinderen vinden het belangrijk dat hun kroost beseft waar het eten vandaan komt. De tuin is daarvoor een uitstekend leermiddel. “Ouders vertellen me dat kinderen meer groente eten als ze het zelf hebben geplukt”, aldus Ingrid.


Onderdeel van het concept is dat deelnemers kunnen helpen op de tuin. “Het is niet verplicht, maar wel fijn”, vertelt Ingrid. “Dat maakt ook de gemeenschap. Er is altijd genoeg te doen, en in mijn eentje zou ik het niet redden. Gelukkig zijn er voldoende vrijwilligers die de handen uit de mouwen komen steken. Ik ben bijna nooit alleen aan het werk.” En dan, lachend: “Alleen als het regent.”


Andere plek

Elsgeesterhof beleeft haar tweede seizoen en heeft diverse tuintjes in het zuidelijk deel van het volkstuincomplex. Maar Ingrid Verdegaal kijkt uit naar een nadere locatie. “Daar zijn verschillende redenen voor. We willen graag uitbreiden, maar daar is hier geen ruimte voor. Daarnaast is er nu weer een wachtlijst voor een volkstuintje. Het is wel jammer, want we hebben veel energie gestoken in de tuintjes die we nu hebben.”


De biodynamische tuin wordt ook bedreigd door de expansiedrift van de sportverenigingen. Waar nu nog biologische aardappelen groeien, moeten straks sporters aan hun conditie kunnen werken. “”We moeten dus inschikken, terwijl ik juist wil uitbreiden”, zegt Ingrid. “Dan kan ik ook een stuk grond inzaaien met een groenbemester, zodat de bodem zich kan herstellen. En kippen houden en een veldje bloemen neerzetten.”


Haar ideaal is een locatie van ongeveer een hectare groot, zeg maar twee voetbalvelden. Maar komt daar maar eens om in onze streek. Ingrid kijkt hoopvol in de richting van de Ruïne van Teylingen. De gemeente wil het gebied rond het voormalige slot van Jacoba van Beieren herinrichten. “Het zou prachtig zijn als ik daar een hectare beschikbaar zou krijgen”, mijmert Ingrid. “Maar of dat erin zit? Ik ben in ieder geval op zoek naar iets anders. Tips zijn van harte welkom.”

De Straatklinkers verrassen de bewoners van de Bernardus met twee optredens. | Foto:  pr./Edwin van der Wijngaard