'Het is dan hun enige warme maaltijd'
n Pastoraal Fonds ondersteunt al decennialang projecten in Roemenië, Hongarije en Oekraïne
Sassenheim n Het zijn de stille krachten die grote bergen verzetten. Het Pastoraal Fonds verzorgt al sinds de jaren '70 hulp in Oost-Europa. Ieder jaar worden de verschillende projecten in Roemenië en Oekraïne bezocht, om te kijken hoe het gaat er waar nog meer geld en goederen nodig zijn.
"Ze hebben weinig, maar geven veel." Rob Gerrits is net terug uit Roemenië, om als voorzitter van het Pastoraal Fonds een bezoek te brengen. "Overal waar je binnenkomt, staan schalen vol koek en snoep op tafel. En bij de lokale dokter kregen we fruit." Het ontvangst staat in schril contrast met de financiële situatie van de Roemenen op het platteland, vervolgt hij, "We komen in huizen waar mensen onder zes dekens liggen om warm te blijven. Dat is echt grote armoede."
Van 15 tot en met 20 september was een delegatie van het Fonds onder andere in de dorpen Tileagd en Alesd. Voorzitter Gerrits, penningmeester Jan Lindhout en Henk Maat, verantwoordelijk voor de coördinatie van de transporten van kleding en andere hulpgoederen, vertellen over hun belevenissen daar. Samen met Wim Kersbergen, die als tolk optrad, bezochten de drie mannen vijf dagen lang verschillende projecten in Roemenië. Nico Broekhuizen, een van de vorige voorzitters en nauw betrokken, completeerde het gezelschap. De jaarlijkse reis wordt gemaakt om contacten te onderhouden, te kijken wat er is gerealiseerd van de projecten en de financiële verantwoording daarvoor. Ook wordt uitgekeken naar nieuwe projecten.
Kindertehuis
De groep vloog naar het vliegveld van de hoofdstad Boekarest, en begon vanaf daar aan de vier uur durende rit naar het noordwesten, naar het dorpje Alesd. Het lokale kindertehuis Kajántó Mária vierde het 25-jarig bestaan. Het is een plek waar kinderen van ouders die niet meer voor hen kunnen zorgen, kunnen wonen. Het Pastoraal Fonds is sinds 2001 een trouwe sponsor, vertelt Jan Lindhout. "We werden toen gevraagd door de plaatselijke dominee om eens te gaan praten in het huis. Ze wilden gaan verbouwen, en dat kost veel geld. De kerk is wel gelieerd aan het kindertehuis, maar heeft niet de financiële middelen. Die hebben wij wel."
Dankzij een grote donatie van het Pastoraal Fonds kon het kindertehuis worden uitgebreid, en in een later stadium werden de badkamers vernieuwd. Dat kostte 18.000 euro. Twee jaar geleden werd geld geschonken voor de hoognodige reparatie van het dak. Ook doneert het fonds jaarlijks 4.000 euro voor de stookkosten. Het tehuis heeft een warm plekje in het hart. "Het staat altijd op ons prioriteitenlijst."
Van bollen tot lintje
De hulp in Oost-Europa begon eind 'jaren 70. Een bollenboer uit Sassenheim kwam regelmatig in Hongarije en zag de armoede. Hij kwam terug met dat verhaal en de oproep om iets te gaan doen. Dat werd door Riet Geldof-Siera opgepakt. Zij richtte in 1970, samen met haar echtgenoot, het Pastoraal Fonds van de Protestantse Gemeente Sassenheim op. Aanvankelijk stuurde ze kleding op, maar de activiteiten werden steeds uitgebreider en dus was er geld nodig. Haar initiatief groeide uit en via jaarlijkse rommelmarkten werd uiteindelijk in 2002 Kringloopwinkel Op Dreef geopend. Riet Geldof kreeg voor haar inspanningen in 2009 een koninklijke onderscheiding.
De inkomsten van Op Dreef komen ten goede aan de activiteiten van het Pastoraal Fonds. Dankzij de vele vrijwilligers in de winkel komt er jaarlijks meer dan 100.000 euro binnen door de verkoop van tweedehands spullen.
Jaarrond hulp bieden
Inmiddels is het Pastoraal Fonds een organisatie die jaarrond hulp biedt, vooral in Roemenië en Oekraïne. In Bilghez wordt de Vakantie Bijbelweek gesponsord, en is er diaconale hulp. In Tileagd gebeurt dit ook, plus nog ondersteuning van de lokale dokterspost. Ook wordt daar jaarlijkse bijdrage geschonken aan een tafeltje-dek-je project van de Reformatorische kerk. In Oekraïne zijn al twee tafeltje-dek-je projecten; in Csonkapapi en in Gát krijgen in totaal 84 mensen dagelijks een warme maaltijd. Maat: "Tijdens die projecten zie je pas echt armoede, omdat je achter de voordeur komt. Mensen hebben geen centrale verwarming en moeten met hout stoken. De huizen zijn vaak slecht geïsoleerd, en ook de ventilatie is niet goed."
Dat in meerdere landen projecten zijn, kent zijn oorsprong in het kerkelijk contact. Henk Maat: "De predikanten hebben onderling contact met elkaar, ook over de grens. Dat komt doordat Hongarije eerst veel groter was, en ook delen van het huidige Oekraïne en Roemenië besloeg. Zij wilden de Hongaren aan de andere kant van de grens ook graag helpen."
De grootste armoede zien ze in Oekraïne, zegt Lindhout. Ook daar worden de zes dorpen één keer jaar bezocht. Die reis gaat met een busje, om ook wat speelgoed en andere zaken mee te nemen, en in tien dagen wordt ook hier gekeken waar hulp nodig is. "Grappig genoeg zijn onze contactpersonen daar niet eens de dominees," lacht Gerrits. "Bij de start van de hulp hebben we contactpersonen gekregen, en zij zijn eigenlijk nog steeds diegene met wie wij overleggen. We vertrouwen ze voor de volle honderd procent." Het Pastoraal Fonds heeft dit jaar extra geld uitgetrokken voor het gebied. "Die regio heeft niet direct last van de oorlog, maar ze vangen daar wel veel vluchtelingen op."
Hulptransporten
De inkomsten haalt het Pastoraal Fonds vooral uit de verkoop door de Kringloopwinkel. Toch staan die twee wel los van elkaar, al zijn ze wel nauw verbonden, benadrukt Gerrits. "De Kringloopwinkel levert geld op en de afspraak is dat de netto-opbrengsten zijn voor het Pastoraal Fonds."
Belangrijk onderdeel van de hulp zijn naast de financiële steun, ook de vrachtwagens vol hulpgoederen die richting Hongarije, Roemenië en Oekraïne gaan. Meerdere keren per jaar gaan transporten richting deze twee landen. De wagens zijn gevuld met zo'n 300 a 400 dozen vol met kleding, speelgoed en medische hulpmiddelen. De kleding wordt niet in de Kringloopwinkel verkocht, maar echt ingezameld voor naar Oost-Europa. Ook sportkleding, zoals oude tenues, maar ook voetballen en doelnetten, worden geschonken.
De medische artikelen krijgt Henk Maat, als coördinator, via zijn contacten in de zorg. Particulieren, maar ook zorgorganisaties die materiaal over hebben, doneren dat. "Verbandmiddelen, maar ook stomamaterialen, waarvan het meeste naar Oekraïne gaat. Daar kunnen ze op dit moment alles gebruiken en zijn ze minder streng op voorschriften."
Vluchtelingen wonen in de Julianakerk
Een ander bijzonder, lokale, bijdrage deed het fonds onlangs nog. In de Julianakerk zijn Oekrainse vluchtelingen opgevangen. Er woont nu een gezin, samen met een vader, in het achterste gedeelte van de kerk. De kerksraadkamers zijn door vrijwilligers omgebouwd tot woonkamer en slaapkamers. Het Pastoraal Fonds deed een donatie van 500 euro voor een nieuwe afzuigkap. De kamers werden ingericht met bedden, tafels en lampen van de kringloop. "Het Pastoraal Fonds kan geen spullen leveren, dat doet de Kringloop. Wij zijn van het geld," zegt Gerrits.
Schoolprojecten
Toch is de verbondenheid met de kerk sterk. In de Protestantse Kerk wordt elk kwartaal een project gekozen waaraan geschonken wordt, en in het vierde kwart is dat altijd aan het Pastoraal Fonds. Op die manier blijft er binding met de kerk. "We koppelen daar ieder jaar een project aan, en dit jaar zijn dat de zigeunerkinderen in Oekraïne. Op een school in Gát wordt van de bijdrage een maaltijd geregeld. Het is veelal hun enige warme maaltijd van de dag."
Het was een bijzondere reis naar Roemenië, zeggen ze mannen. En zoals een van de doelen stelt, zijn er ook weer nieuwe projecten gevonden. Gerrits: "Het kindertehuis wil graag nieuwe kasten, die gaan wij regelen. Lindhout: "Een school wil graag microscopen voor in het natuur- en scheikundelokaal. De Roemeense overheid doet daar niet zo gek veel, dus dan springen wij bij."
Ook een bijdrage leveren? Kringloopwinkel Op Dreef kan nog nieuwe vrijwilligers gebruiken. Kijk voor meer informatie en aanmelding op https://kringloopwinkelsassenheim.nl/.
Voor meer informatie over het Pastoraal Fonds, kijk op www.pgsassenheim.nl/gemeente/pastoraal-fonds/activiteiten.html.
