Onvrede

Column • Soms blijft van wat je leest en hoort een zin of een woord hangen. Deze woorden bijvoorbeeld, uit een preek die ik eens hoorde: het tegenovergestelde van vrede is onvrede… Het gevoel van onvrede is het laatste jaar al sterker geworden. Het is hoorbaar en zichtbaar in allerlei vormen van protest, tegen de coronamaatregelen bijvoorbeeld. Het klinkt door in de geluiden op weg naar de verkiezingen. Teleurgestelde burgers hebben het vertrouwen in de overheid, de bestuurders en de politiek verloren. En veel politici weten (of we dat nou leuk vinden of niet) die onvrede te benoemen. Want ze is er, en ze is beschamend vaak terecht. De veelgeprezen marktwerking heeft een kaalslag teweeggebracht. Dat was te verwachten: zo werkt de markt. Wie iets verkoopt wil er aan verdienen. De overheid liet het ernstig afweten bij het in de gaten houden van die markt. Ze had vooral te weinig oog voor de belangen van de burger. ‘De mondige burger redt zich wel’, dacht men. Ja, veel burgers zijn mondig – maar niet iedereen is even zelfredzaam. Politici zijn meer geïnteresseerd in kiezers dan in burgers. Ik hoop maar dat elke burger, ook de ontevredene, is gaan stemmen. De uitslag van deze verkiezingen is niet zo interessant. Kiezers winnen is niet moeilijk: dat doe je door met beloften te strooien, met leuzen en kreten en allerlei baltsgedrag. Maar het winnen van de burgers is een ander ding. Dat doe je door goed en gewetensvol te regeren. Regeren in dit land betekent: overleggen en compromissen sluiten. Ik hoop dat de partijen-van-de-ontevredenheid niet weglopen voor regeringsverantwoordelijkheid. Ze hebben natuurlijk hun achterban beloofd geen water bij de wijn te doen. Maar democratie betekent niet: het volk roept en krijgt zijn zin. Het volk is verdeeld, ‘de’ Nederlander bestaat niet. We hebben allemaal verschillende belangen. De uitdaging is samen te bedenken hoe het anders kan. Eerlijker. Want de onvrede moet worden gehoord. En er moet, waar dat kan, iets aan gedaan worden – dat is in het belang van de democratie. Het is in het belang van ons allemaal.

egbertvanderweide