Het graven van de geul voor het buizennet van de waterleiding.| Foto: pr./Novato
Het graven van de geul voor het buizennet van de waterleiding.| Foto: pr./Novato Foto: pr./Novato

Epidemieën in Voorhout zorgen uiteindelijk voor waterbedrijf

Historie Voorhout

Voorhout • Het coronavirus is natuurlijk lang niet de eerste pandemie. De Dwars Op, het tijdschrift van de Historische Kring Voorhout (HKV) van deze maand, besteedt aandacht aan eerdere epidemieën in Voorhout. En wat blijkt: in 1866 is als gevolg van een uitbraak van cholera de kermis al eens afgelast. En in 1885 neemt de mazelen zulke epidemische vormen aan, dat de openbare school dicht gaat. Vooral door de cholera krijgt veilig drinkwater steeds meer aandacht. Het duurt wel nog tot 1927 voordat Voorhout een eigen waterbedrijf begint.

Nederland kent in de 19de en 20ste eeuw veel besmettelijke ziekten: cholera, pokken, difteritis, mazelen en tyfus. Grote cholera-epidemieën heersen in 1832, 1848 en in 1866-1867. Sommige dorpen worden zwaarder getroffen dan andere. Zo overlijden er in 1866 in Rijnsburg 139 mensen door de cholera. Burgemeester Ter Wee meldt echter op 6 juni 1866 aan de Commissaris van de Koning en de geneeskundige inspecteur dat zich in Voorhout geen gevallen van cholera hebben voorgedaan. Niettemin worden maatregelen genomen om verspreiding van de ziekte te voorkomen, zoals het niet doorgaan van de kermis. Uiteindelijk zullen in het dorp toch drie mensen besmet raken, van wie er één overlijdt. Het artikel vertelt verder over andere epidemieën in Voorhout, zoals de Spaanse griep in 1918, en over de komst van een gemeentelijk geneesheer in 1910, de pas afgestudeerde dr. H.A.G. Bots.

Zelf aan de slag

In een vervolgverhaal beschrijft het HKV-tijdschrift hoe Voorhout begin 20e eeuw tevergeefs probeert de waterleidingbedrijven van Leiden, Noordwijk of Hillegom te interesseren voor levering van water. Daarom gaat het dorp in 1927 maar zelf aan de slag. In principe is er een samenwerking met Noordwijkerhout, en er wordt aan de Kerkweg in dat dorp 2900 m2 grond aangekocht. Nog voor de bouw begint, haakt Noordwijkerhout echter weer af. Tocht bouwt Voorhout hier voor ongeveer 175.000 gulden een eigen waterbedrijf. Er is nog 10.000 gulden nodig voor de aanleg van een leidingennetwerk. De Dwars Op beschrijft het buizennet en de tarieven van die tijd. In 1957 draagt Voorhout het waterbedrijf over aan Noordwijk, omdat het eigen water in toenemende mate verzilt en het duinwater van Noordwijk van veel betere kwaliteit is.

Uit de krant