Voorhoutse winnares van ‘De Nieuwe Vermeer’

VOORHOUT - Yvonne Heemskerk is vrij beeldend kunstenaar en winnares van het tv-programma ‘De Nieuwe Vermeer’. In de categorie meester-schilders heeft ze gewonnen met haar schilderij ‘De drie Maria’s aan het graf van Christus’. In het programma worden vermiste kunstwerken van de schilder Johannes Vermeer (na)gemaakt. Vanaf deze week hangt haar schilderij in het Mauritshuis in Den Haag tussen de echte werken van Vermeer.

Door Marjolein Essaadi

Hoe was het voor jou om mee te doen aan ‘De Nieuwe Vermeer’?

‘Allereerst was ik enorm blij dat ik ‘De drie Maria’s’ mocht schilderen. Ik wist welke schilderijen er in het programma gemaakt moesten worden maar het was nog niet duidelijk welke ik moest schilderen. Toen ik ‘De drie Maria’s’ kreeg was ik hartstikke blij omdat ik dat de mooiste opdracht vond. In mijn eigen werk schilder ik heel graag krachtige vrouwen en ik zie ‘De drie Maria’s’ ook als hele krachtige vrouwen. Toen ik even later hoorde hoe lang ik de tijd had en wat de afmetingen van het doek waren moest ik wel even slikken.’

Is dit het grootste wat je ooit hebt geschilderd?

‘Nee dat niet. Toen ik zo’n achttien jaar geleden begon met schilderen maakte ik muurschilderingen die nog veel groter waren dan dit schilderij. Het grappige is dat ik heel erg van de grote kunstwerken af ben geraakt, maar dat ik nu merk dat ik het heel erg leuk vind om zo groot te schilderen.’

Is het wel de grootste uitdaging die je hebt gehad met schilderen?

‘Ja, dat denk ik wel. Ik heb meerdere momenten gehad tijdens het schilderen dat ik weg wilde lopen. Ik moest nadenken over elk toetsje wat ik wilde zetten. Normaal gesproken kan ik neerzetten wat ik wil, maar dit schilderij mocht niet míjn toets zijn maar die van Johannes Vermeer. Ik heb me aan een heel strak schema gehouden waardoor ik hele dagen aan het schilderen was, dit heeft me ontzettend veel energie gekost. Ik ben in totaal ongeveer 250 uur bezig geweest met schilderen. De twee maanden nadat alles was afgelopen ben ik veel ziek geweest. Als je zo intensief met iets bezig bent wat eigenlijk niet helemaal van jou is vergt dat dubbel zoveel energie. Ik denk dat dit de allergrootste en aller moeilijkste opdracht is geweest die ik tot nu toe gedaan heb.’

In de aflevering omschreef curator Pieter Roelofs je schilderij als ‘groots in kleinheid’, wat bedoelt hij hiermee?

‘Als je kijkt naar Vermeer vertelt hij vooral verhalen uit het alledaagse leven wat je ook ‘kleine dingen’ kunt noemen. Hij was daar echt een meester in, in vergelijking met zijn tijdsgenoten. Ik vind het echt een ongelofelijk mooi compliment dat hij vindt dat ik op die manier Vermeer na kan doen. Er was verder geen voorbeeld wat ik na kon schilderen en ik heb veel knopen zelf door moeten hakken hoe ik denk dat Vermeer dit had geschilderd. Ik heb daar in mijn hoofd ook gesprekken over gevoerd met Vermeer.’

Op wat voor manier heb je gesprekken gehad met Vermeer, en waar hadden jullie het dan over?

‘Ik probeer me altijd te verbinden met de karakters die ik schilder. Als ik een studie maak van een oud kunstwerk probeer ik gesprekken te houden met de schilder van toen. Ik krijg natuurlijk niet altijd de antwoorden die ik wil, maar ik merk dat het voor mij voor verbinding zorgt. Tijdens het schilderen van ‘De drie Maria’s’ heb ik ook een aantal keer mijn ogen dicht gedaan en mezelf voorgesteld dat ik in het atelier van Vermeer stond. Ik kon rondkijken en ik zag hem aan het werk in een stoffige, donkere ruimte. Het was moeilijk te achterhalen wat hij wilde dat ik schilderde. Als ik een studie maakte van Rembrandt kon ik voelen wat hij wilde en bij Vermeer niet. Ik merkte dat als ik met hem in gesprek wilde, er niet een duidelijk antwoord uitkwam hoe ik het moest doen. Vermeer was iemand die niet gefascineerd was door de mensen in het schilderij maar door het licht eromheen en ik denk dat hij daarom zo moeilijk te voelen was.’

Waarom schilder je graag krachtige vrouwen in je eigen werk?

‘Dat heeft veel te maken met de dingen die in mijn leventje zijn gebeurd. Ik ben alleenstaande moeder en ik heb zelf een best wel bewogen leven gehad vanwege de scheiding van mijn ouders en mijn eigen scheiding. Ik kwam er alleen voor te staan en ik moest toen sterk worden. Ik merk dat als ik krachtige vrouwen schilder dat het een spiegel is waar ik mezelf in kan zien. Als ik naar hen kijk denk ik ‘als jij het kan, dan kan ik het ook’, dus ik haal er ook veel inspiratie voor mezelf uit.’